Zastosowanie w domach instalacji ograniczających ryzyko przepięcia to jedna z zasad bezpieczeństwa, którymi kierują się inwestorzy. W trakcie wystąpienia zdarzeń takich jak wyładowania atmosferyczne lub awarie sieci to właśnie ograniczniki przepięć, odgromniki zabezpieczają działanie instalacji elektrycznej.
Kwestie zabezpieczenia budynków porusza Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakimi powinny odpowiadać budynki. W przypadku domów jednorodzinnym nie ma obowiązku posiadania instalacji odgromowej. Niemniej zgodnie z prawem budynki powinny być wyposażone w ochronę wewnętrzną, która zabezpieczy obiekt przed powstającymi przepięciami. Mówią o tym paragrafy 180, 183 ust. 1 pkt. 10. Często o zamontowaniu ograniczników przepięcia decydują praktyczne doświadczenia życiowe. Niekiedy wybierając usługi elektryczne, elektryk w rozmowie zaleca zastosowanie systemu zabezpieczającego instalację. Niestety w wielu wypadkach takie słowa są bagatelizowane, a skutki decyzji bywają opłakane. W trakcie burzy może dojść do wyładowania atmosferycznego, które uszkodzi sprzęty AGD, RTV (komputery, lodówki, pralki, zmywarki). Są to urządzenia niezwykle czułe na wszelkie zmiany napięcia wynikające z uderzenia pioruna, ale też zmian powodowanych zmianami w sieci zasilającej dom.
Działanie ogranicznika przepięć w praktyce
Urządzenia ochronne pozwalają na zabezpieczenie instalacji, a generowaną falę przekazują do uziemienia poza budynkiem. Znajdziemy ograniczniki iskiernikowe lub warystorowe. Te pierwsze w trakcie standardowej pracy generują swojego rodzaju przerwę na obwodzie, co w razie pojawienia się wyładowania transportują energię w formie prądu następczego. Przestrzeń między elektrodami zostaje zjonizowana przez prąd wyładowczy. W ogranicznikach iskiernikowych powstaje wyrzucenie gazów na zewnątrz, dlatego potrzebne jest zachowanie bezpiecznego odstępu instalacji od materiałów łatwopalnych. Z kolei ogranicznik warystorowy wychwytuje skrajny wzrost napięcia po wyładowaniu, co zmienia rezystancję podczas rosnącego napięcia. Rezystencja falowo rośnie, następnie wraca do nominalnej wartości. Wśród dostępnych na rynku ograniczników znajdziemy trzy typu 1,2 i 3. Pierwszy typ (klasa B) dotyczy urządzeń montowanych w złączu budynku, drugi typ (klasa C) montowany jest w rozdzielnicy budynku, ostatni (klasa D) instalowany jest bezpośrednio przy zabezpieczonych odbiornikach lub też w rozdzielnicy.
Kiedy zdecydować się na odgromnik, ogranicznik przepięcia?
Wprawiony elektryk z pewnością doradzi nam przypadki, w których warto rozważyć montaż tego typu instalacji. Takie zabezpieczenie sprawdzi się przede wszystkim w miejscach o silnym zagrożeniu burzowym (częstotliwości wyładowań). Należy także uwzględnić typ układu energetycznego służącego do zasilenia domu, wysokość budynku (wyższe konstrukcje częściej przyciągają pioruny). Brane są pod uwagę także inne czynniki: położenie innych wysokich domów wyposażonych w odgromniki, bliskie sąsiedztwo masztów telekomunikacyjnych, drzew, czy wreszcie typ sprzętu, który chcemy zabezpieczyć. Przed montażem zawsze warto dopytać fachowca: usługi elektryczne Szczytno.